Wethouder wonen, zorg en bestuurlijke vernieuwing van de gemeente ’s-Hertogenbosch, Pieter Paul Slikker, trapt het congres af met een goed voorbeeld: het Bossche Burgerberaad. Dat is een groep van 80 inwoners die geloot is uit 10.000 willekeurige bewoners die de gemeenteraad advies geeft over lastige vraagstukken. ‘Het tweede burgerberaad in mei dit jaar zal gaan over de vraag wat nodig is om meer participatie in de gemeenschap mogelijk te maken. Het beraad zoekt naar oplossingen en komt uiteindelijk met zwaarwegende adviezen aan de gemeenteraad.’

Nabijheid is de sleutel

Wouter Veldhuis, Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving, spreekt over het concept van de ‘rechtvaardige stad’ en hoe belangrijk het concept ‘nabijheid’ daarvoor is. ‘Ik ben stedebouwkudige, zonder n’, zegt Wouter met nadruk. ‘Het gaat in mijn vak niet om de stad of steden maar om stede’, legt hij uit. ‘Stede komt uit het oud Nederlands en betekent plek. Ik ben een plekkenmaker. Voor mij is het belangrijk om me bij mijn opdrachten te verbinden met de plekken en de mensen. Ik wil de leefwereld kennen van de mensen die wonen op de plek waar ik aan werk. Ik kan me mateloos verbazen over het gebrek aan inlevingsvermogen van professionals bij de mensen die wonen in de wijken waar zij het beleid of de woningen voor maken.’ 

Het kleine ontmoeten

Ruth Soenen, Vlaamse stadsantropoloog, richt de spotlight op het kleine ontmoeten van vreemden in de stad. ‘Dit kluwen van kortdurende relaties is niet zo banaal als we vaak denken. Dit chaotisch geheel van relaties is een permanent kabbelende stroom door de stad en vormt het sociale karakter ervan. De wetenschappelijke analyse van dit kleine ontmoeten is bovendien inspirerend voor een andere kijk op gemeenschap, conflicten, interventies en de publieke ruimte in de stad.’

Zorgzaam in je straat, hoe doe je dat?

Het plenaire deel werd afgesloten door Koen Kuylen, gangmaker Zorgzame Straten in Antwerpen en Ireen van der Lem, projectleider Lief & Leedstraten Nederland. Kuylen: ‘We zijn geen nieuwe organisatie, we zijn geen nieuw dienstverleningscentrum. Het gaat om het verder ondersteunen en stimuleren van een zorgzame houding tussen buren. Wij verplichten niemand hiertoe. Wij geloven dat als mensen een zorgzame houding hebben - dus op een zorgzame manier kijken naar buurtgenoten – dat mensen dan ook hulp durven te geven én durven vragen.’

Deelsessies

In het middagdeel van het congres waren in drie rondes van deelsessies een groot aantal projecten en initiatieven te ontmoeten. Zo was een projectbezoek mogelijk naar twee locaties van zorgorganisatie Vughterstede in Vught. Hier wonen sinds kort buurtverbinders om het woonzorgcentrum nog levendiger te maken. Ook waren er rondetafelgesprekken zoals het debat over digitale inclusie als voorwaarde voor langer thuis wonen in de zorgzame buurt, en nog heel veel meer. Thuis in de wijk wordt ondersteund door ActiZ, Aedes, de ministeries van VRO en VWS en Zorgverzekeraars Nederland.

Bekijk hier alle informatie over het congres (de sprekers, de podcasts die na afloop gemaakt zijn en de presentaties van de sessies)